Kategori: Makaleler

İdam Sehpasına Ne Ad Verilir? İktidarın ve Toplumsal Düzenin Yansıması Siyaset bilimcisi olarak, tarih boyunca iktidar ve toplumsal düzenin şekillendirilmesinde, devletin gücünü kullanma biçimlerinin, iktidarın meşruiyetiyle doğrudan bağlantılı olduğunu söylesek, yanlış olmaz. Devletler, zaman zaman toplumu disipline etmek için şiddet ve cezalandırma yöntemlerine başvurmuşlardır. Ancak, bu cezalandırma biçimlerinin bir simgesi olarak idam sehpasının adı, sadece bir infaz aracını değil, bir toplumun gücü ve kontrolü nasıl kullandığının derin bir yansımasıdır. İdam sehpasına ne ad verildiği, gücün kime ait olduğunu, ideolojilerin nasıl şekillendiğini ve toplumsal ilişkilerin ne yönde evrildiğini anlamamıza olanak sağlar. Peki, idam sehpasına verilen adlar, bu toplumsal yapıları ve güç…

Özel Hastanelerde EMAR Ücreti Ne Kadar? Geçmişten Günümüze Tıbbi Görüntüleme ve Toplumsal Değişim Bir tarihçi olarak, her dönemi anlamak, sadece o dönemin verilerine bakmakla kalmaz; aynı zamanda geçmişin izlerinin günümüze nasıl yansıdığını görmekle ilgilidir. Tıpkı tıbbın evrimi gibi, sağlık hizmetlerinin dönüşümü de toplumsal ve ekonomik dinamiklere sıkı sıkıya bağlıdır. Bugün, özel hastanelerdeki EMAR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) ücretlerinin ne kadar olduğuna dair bir soru soruyoruz. Ancak, bu soruyu anlamak için biraz geçmişe bakmakta fayda var. Çünkü sağlık hizmetlerinin maliyeti, yalnızca teknolojinin gelişimiyle değil, aynı zamanda toplumsal değişimlerle de şekillenmiştir. Tıbbın Tarihsel Evrimi ve Sağlık Hizmetleri Sağlık hizmetlerinin ücretlendirilmesi, modern dünyada oldukça…

Ziya Gökalp Hangi Edebiyatın Temsilcisidir? Tarihsel Arka Plan ve Edebi Konumu Ziya Gökalp (1876‑1924), Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde Diyarbakır’da doğup Cumhuriyet’in ilk yıllarında etkili olmuş bir düşünür, sosyolog, şair ve yazardır. [1] Edebiyat tarihimizde genellikle Milli Edebiyat Dönemi çerçevesi içinde değerlendirilir. Bu dönemde Türk edebiyatı, Tanzimat ve Servet‑i Fünûn etkilerinden sonra “halk dili”, “yerli ve milli değerler” arayışıyla yeni bir yön kazanmıştır. Gökalp de bu arayışın hem fikir hem edebi ayağında önemli bir rol oynamıştır. Bu bağlamda, Gökalp’in edebiyat anlayışı geleneksel Osmanlı edebiyatından (Divan ve mensur aruz/klasik biçimler) farklı olarak halk şiiri, hece vezni, sade dil ve toplumcu içeriklerle öne çıkar.…

Zimmetine Geçirmek Ne Demek? Toplumsal Bir İnceleme Toplumları anlamak, sadece onların yüzeyine bakmakla olmaz; derinlemesine inmek ve insanların birbirleriyle, çevreleriyle kurduğu ilişkilere odaklanmak gerekir. Sosyolojik bir araştırmacı olarak, her kelimenin, her toplumsal pratiğin ardında bir hikaye, bir yapı, bir kültür olduğunu fark ediyorum. Bugün inceleyeceğimiz “zimmetine geçirmek” kelimesi de, toplumsal yapılarla doğrudan ilişkili olan ve bireylerin sosyal rollerini, toplumsal normları, kültürel pratikleri ve güç ilişkilerini anlamamıza yardımcı olacak bir terim. “Zimmetine geçirmek” kelimesi, dilde basit bir anlam taşısa da, arkasında çok daha derin bir toplumsal analiz yatmaktadır. Peki, zimmetine geçirmek ne demek ve toplumsal yapılarla nasıl bir ilişkisi vardır? Zimmetine…

Uçakta En Güvenli Koltuk Hangisi? Uçakla yolculuk yaparken aklımızda belki “en iyi manzara hangi tarafta?” ya da “kapı arkasında ne kadar yer var?” gibi sorulardır. Ama arka planda çoğu zaman daha derin bir endişe yatar: “Kaza anında en güvenli koltuk hangisi olabilir?” Bu yazıda, hem tarihsel arka planıyla hem de günümüzdeki akademik tartışmalarla birlikte, bu soruya olabildiğince net ve öğretici bir yanıt arayacağız. Tarihsel Arka Plan ve Hava Yolculuğunda Güvenlik Havacılığın ilk yıllarından itibaren, uçuş güvenliği önemli bir tartışma konusu olmuştur. İlk yolcu uçaklarının güvenlik sistemleri günümüzdekilerle kıyaslandığında oldukça ilkel kaldı. Ancak zamanla kazalardan elde edilen veriler, uçak yapısındaki değişimler, koltuk konumlarının ve kabin yerleşiminin kaza…

Merhaba arkadaşlar — bugün mutfak köşemize biraz tarih, biraz kelime oyunu ve bolca et severlik karıştırıyoruz: Külbastı adının nereden geldiğini birlikte keşfedelim. Traktör gibi gürleyen mangal sever kalabalıklar, önünüze gelen dilim eti hiçbir zaman “sadece bir et” olarak görmez: çünkü adı bile bir hikâye taşır. Külbastı Adı Nereden Gelir? Adın iki kelimeden gelme olasılığı üzerinde duruluyor: “kül” + “bastı”. Zamanında etin köz ya da sıcak kül üzerinde pişirilmesi, sonra sıcaklığın ete “bastırılması” gibi yorumlar mevcut. ([https://yemek.com][1]) Bir kaynak şöyle diyor: > “Külbastı ismi nereden geliyor? … ‘kül’ ve ‘basmak’ kelimelerinden türetilmiştir. Bu kelimelerin birleşimi, etin pişirilme tarzına işaret etmektedir.” ([Eba Destek Forum][2]) > Aynı…

Bulmacada Alt Aşağı Nedir? Bir bulmaca çözmeye başladığınızda, her bir ipucunu dikkatle inceleyip doğru cevabı bulmak için çaba sarf edersiniz. Ancak bulmaca çözme deneyimi, bazen bir keşif yolculuğuna dönüşebilir. Bazen bir kelime, bir hikaye gibi karşınıza çıkar; bazen de sorular bir bulmacanın parçası gibi zihninizi meşgul eder. Bugün, bulmacalarda sıkça karşılaşılan ve çözüm arayışını daha da ilginç hale getiren bir terimi ele alacağız: Alt Aşağı. Alt aşağı terimi, bulmaca çözme dünyasında özel bir anlam taşır ve pek çok kişi için kafa karıştırıcı olabilir. Bu yazıda, alt aşağı nedir, nasıl çözülür ve bu terimle ilgili bilinmesi gereken önemli noktalar hakkında bilgi…

Müge İplikçi Hikâye Yazarı mı? Felsefi Bir Bakış Açısı Felsefe, insanın varlık ve bilgiye dair sorular sorması, anlam arayışına çıkmasıyla başlar. Filozoflar, evrenin, insanın ve toplumun derinliklerine inmeye çalışırken, aynı zamanda bu derinliklerin gündelik hayatla nasıl örtüştüğünü de sorgularlar. Aynı şekilde, bir edebiyatçıyı ele alırken de; yazdığı eserlerin arkasında yatan temel felsefi soruları sormak, o kişinin sanatını ve edebiyatını anlamak için gereklidir. Müge İplikçi’nin bir hikâye yazarı olup olmadığı sorusu da bu bağlamda ele alınmalıdır. Çünkü edebiyat, insanın varlıkla ve dünyayla olan ilişkisini anlamlandıran bir araçtır; ancak bu, yalnızca dilin gücünden ibaret değildir. Edebiyat, aynı zamanda etik, epistemoloji ve ontoloji…

İstanbul Kuzguncuk Hangi Yakada? Asya mı, Avrupa mı? İstanbul… Bir şehir ki, her köşesinde yeni bir hikaye, her adımda bir tarih, her caddede bir yaşam var. Eğer İstanbul’u seviyorsanız, mutlaka bir kez de olsun Kuzguncuk’u keşfetmişsinizdir. Peki ama, bu tarihi ve renkli semt hangi yakada yer alıyor? Asya mı, Avrupa mı? İşte bu soruyu duyar duymaz, insanların kafasında bir soru işareti oluşur. Çünkü Kuzguncuk, İstanbul’un çok yönlü ve zengin yapısının tam ortasında bulunan, kendine özgü bir semt. Gelin, konuyu farklı açılardan, farklı bakış açılarıyla ele alalım. Erkeklerin Bakış Açısı: Objektif ve Veri Odaklı Yaklaşım Erkekler, genellikle her konuda olduğu gibi,…

Türkiye’de En İyi Havuç Nerede Yetişir? Bir Toprağın Sırları Bir akşam, güneşin altın sarısı ışıkları yavaşça dağların ardında kaybolurken, bir köyde oturan iki dost, yaşamlarının en derin tartışmalarından birine dalmışlardı. Havuçların en lezzetli olduğu yeri konuşuyorlardı. Belki de basit bir konu gibi görünüyordu, ama içinde köylerin, toprakların ve emeklerin anlamını barındırıyordu. Hadi gelin, onları dinleyelim. Bir Havuç ve Bir Dostluk Gökhan, her zaman çözüm odaklı, işlerini düzenli ve stratejik bir şekilde yapmayı seven bir adamdı. Çiftçilikle uğraşıyor, tarlasına en iyi ürünü elde etmek için her zaman doğru zamanı ve doğru yeri hesaplıyordu. Bir gün, sabahın ilk ışıklarıyla yola çıktığında, yanına…